กระทุงหมาบ้า[]
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Dregea volubilis (L.f.) Hook f.
ชื่ออื่นๆ : ผักอ้วนหมู เครือเขาหมู (ภาคเหนือ) กระทุงหมาบ้า คันชุน สุนัขบ้า (ภาคกลาง) มวนหูกวาง (เพชรบุรี) เถาวัน (ปักษ์ใต้)
ชื่อวงศ์ : ASCLEPIADACEAE
ลักษณะทั่วไป[]
- 'ต้น :' เป็นพรรณไม้เลื้อย มีลำต้นเป็นเถากลม เนื้อแข็ง เปลือกมีสีน้ำตาลอ่อน ลำต้นเถาพาดพันตามต้นไม้ใหญ่
- ใบ : ใบเป็นใบเดี่ยว ใบมีลักษณะเป็นรูปไข่ ปลายใบยาวเรียวโคนใบมน หรือเว้า ขนาดของใบกวางประมาณ 1.5-4 นิ้ว ยาวประมาณ 2.5-4.5 นิ้ว เนื้อผิวใบค่อนข้างหนาหลังใบมีสีเขียวเข้ม ใต้ท้องใบมีสีเขียวอ่อนกว่า ก้านใบยาว 1.5-2.5 นิ้ว
- ดอก : ดอกออกเป็นช่อตามบริเวณง่ามใบ ลักษณะของดอกเป็นดอกที่มีขนาดเล็ก มีกลีบดอกและกลีบรองกลีบดอกอย่างละ 5 กลีบ กลีบดอกยาวประมาณ 2 มม. โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นท่อ ส่วนปลายกลีบก็จะแยกออกกันเป็นแฉกรูปเหลี่ยม ดอกเมื่อบานเต็มที่มีขนาดกว้างประมาณ 1.5ซม.
- ผล : ผลมีลักษณะเป็นฝัก มีความกว้างประมาณ 16-30 มม. ยาวประมาณ 7.5-10 ซม. เปลือกฝักมีสีเหลือง ข้างในฝักมีเมล็ด เป็นรูปรีกว้าง ยาวราว 1.2 ซม.
การขยายพันธุ์ : เป็นพรรณไม้ที่มักขึ้นตามบริเวณชายป่า ขยายพันธุ์ด้วยการปักชำ
ส่วนที่ใช้ : ลำต้น ใบ ราก ผล เถา
สรรพคุณ :[]
- ลำต้น แก้โรคตา แก้หวัด ทำให้จาม พิษงูกัด
- ใบ แก้แผลที่ถูกน้ำร้อนลวก แก้บวม แก้ฝี วิธีใช้โดยการนำใบสด มาตำให้ละเอียดแล้ใช้ทา
- ราก ทำให้อาเจียน ขับพิษร้อน กระทุ้งพิษ พิษฝี พิษไข้หัว ไข้กาฬ แก้ปัสสาวะพิการ แก้พิษน้ำดีกำเริบ ช่วยให้นอนหลับ
- ผล เป็นยารักษาโรคให้สัตว์ เถา เป็นยาเย็นขับปัสสาวะ
ถิ่นที่อยู่ : กระทุงหมาบ้าเป็นพรรณไม้ที่มีขึ้นตามบริเวณป่าดิบ หรือป่าราบ ทั่วไปในประเทศไทย