คนทีเขมา

คนทีเขมา

ชื่ออื่น ๆ : กูนิง (มาเลเซี – นราธิวาส), กุโนกามอ (มาเลเซีย – ปัตตานี), หวงจิง (จีนกลาง),อึ่งแกง (แต้จิ๋ว) Negundo Chest Nut

ชื่อสามัญ : -

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Vitex negundo Linn.

วงศ์ : VERBENACEAE

ลักษณะทั่วไป

ต้น : เป็นพรรณไม้พุ่มมีความสูงประมาณ 6 เมตร

กิ่ง : กิ่งนั้นจะมีกลิ่นหอม ส่วนกิ่งอ่อนจะเป็นเหลี่ยม มีสีเทาและจะมีขนอ่อนปกคลุมด้วย

ใบ : ใบจะมีกลิ่นหอมเหมือนกิ่ง แต่ใบจะออกตรงกันข้าม ใบนั้นจะเป็นใบรวม มีลักษณะคล้ายรูปมือ และจะประกอบด้วยใบย่อยประมาณ 5 หรือ 3 ใบ ตรงปลายใบของมันจะยาวแหลมยาว ขอบใบ นั้นจะเรียบหรือมีรอยหยักเล็กน้อย หลังใบจะมีสีเขียวเข้ม และตรงท้องใบจะมีสีขาวปกคลุมด้วย ขนอ่อน

ดอก : ดอกจะมีขนาดเล็กมีอยู่เป็นจำนวนมาก จะออกดอกเป็นช่ออยู่ตรงปลายยอด

ผล : มีลักษณะกลม แห้งเปลือกแข็ง มีสีน้ำตาล รูปกลมรี มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2.5 มม.

การขยายพันธุ์ : โดยการปักชำ

ส่วนที่ใช้ : เปลือก ใบ ผล ช่อดอก และราก ใช้ทำเป็นยา

สรรพคุณ :

ใบ ใช้ผสมในน้ำอาบ เพื่อให้มีกลิ่นหอม หรือจะใช้ทาหน้าผาก รักษาอาการปวดศีรษะ รักษาไข้หวัด เจ็บคอ ไอ โรคปวดตามข้อ หูอื้อ รักษาบิดไม่มีตัวลำไส้อักเสบ รักษาไข้มาลาเรีย ดีซ่าน บวมฟกช้ำ กลาก เกลื้อน ฝี เชื้อรา ที่ เท้า บาดแผลจากของมีคม สุนัข หรือตะขาบกัด ไล่แมลง

ผล ใช้เป็นยาขับเสมหะ รักษาไข้หวัด หอบหืด ได เหน็บชา รักษาไข้มาลาเรีย ไข้รากสาดน้อย (typhoid fever) ปวดท้องโรคกระเพาะ กระเพาะอาหารเป็นแผล กระเพาาะอาหารอักเสบเรื้อรัง ฝีคัณฑสูตร

ช่อดอก ใช้เป็นยาลดไข้ ฝาดสมาน รักษาอาการท้องเสีย

ราก ใช้เป็นยารักษาไข้หวัด ขับเสมหะ ไอ หอบหืด ขับปัสสาวะ รักษาโรคไข้มาเลเรีย โรคปวดตาม ข้อ โรคกระเพาะอาหาร ขับพยาธิเส้นด้าย (พยาธิเข็มหมุด)

อื่น ๆ : เป็นพรรไม้พื้นเมืองของอเมริกาและได้แพร่พันธุ์ มายังเอเซียตอนใด้ ถึงญี่ปุ่นและต่อมายังเอเซีย

ถิ่นที่อยู่ : พรรณไม้นี้มีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปอเมริกา