ชื่อวิทยาศาสตร์ :
Scoparia dulcis
ชื่อสามัญ : Sweet Broomweed, Macao tea
ชื่ออื่นๆ : หนวดแมว ขัดมอนเล็ก (ภาคกลาง), กัญชาป่า กระต่ายจามใหญ่ มะไฟเดือนห้า (กรุงเทพฯ), หญ้าหัวแมงฮุน หญ้าจาดตู้ด (ภาคเหนือ), ช้างไลดุ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน), หญ้าพ่ำสามวัน (ฉาน-แม่ฮ่องสอน), เทียนนา (จันทบุรี) ตานซาน (ปัตตานี), หูปลาช่อนตัวผู้ (ตราด), ขัดมอนเทศ (ตรัง), แหย่กานฉ่าน (จีนกลาง), เอี่ยกำเช่า (แต้จิ๋ว)
ชื่อวงศ์ :SCROPHULARIACEAE
ลักษณะทั่วไป
- ต้น : เป็นพรรณไม้พุ่ม ลำต้นไร้ขน มีความสูงประมาณ 25-80 ซม.
- ใบ : เป็นสีเขียวแก่ ใบเล็ก ขอบของใบจะหยักแบบฟันปลายาวประมาณ 1-2 นิ้ว ใบออกตรงข้ามกันเป็นเกลียวรอบกิ่ง
- กิ่ง : กิ่งเล็กเรียว กิ่งแผ่สาขามาก
- ดอก : ดอกสีขาว เล็ก กลีบเลี้ยงมีจำนวน 4 กลีบ เกสรตัวเมียมี 1 อัน ต้นหนึ่งจะมีดอกมาก
ส่วนที่ใช้ : ใบ, ลำต้น, ราก
สรรพคุณ :
- ใบ ใช้ขับระดูขาว แก้ไอ ลดไข้ บำรุงธาตุ แก้ปวดฟัน หลอดลมอักเสบ
- ลำต้น ลดอาการเป็นหัด คอเจ็บ จุกเสียด อาเจียน แก้ไอ ลดไข้ ท้องเดิน ท้องเสีย ปวดท้อง ลำไส้อักเสบ แก้ผื่นคัน แก้ขัดเบา แก้ขาบวมจากการเป็นเหน็บชา ลดอาการบวมน้ำจากปัสสาวะ
- ราก ขับปัสสาวะ ลดไข้ แก้ปวดศีรษะ เป็นต้น